Burgerparticipatie
In dit dossier verzamelen we relevante informatie en voorbeelden van burgerparticipatie.
Wat is burgerparticipatie?
Bij burgerparticipatie staat de manier waarop inwoners en hun organisaties invloed op het gemeentelijk beleid kunnen uitoefenen centraal. Gemeenten vragen burgers om mee te denken of mee te doen. Burgerparticipatie wordt vaak ingezet om draagvlak te creëren, kennis en ideeën op te halen en om burgers aan te zetten tot actie.
Burgerparticipatie ontwikkelt zich de laatste jaren van burgerinspraak naar burgerinitiatieven en samen beleid maken. Jouw gemeenteraad wil burgers betrekken bij besluitvorming. Maar hoe doe je dat? En wat zijn de ervaringen van griffiers?
Kennis
Om je op weg te helpen hebben we de volgende informatie verzameld:
- Rijksoverheid: diverse informatie over burgerparticipatie
- VNG: Handreiking 2.0: voor de participatieverordening
- Lokale Democratie: informatie over digitale participatie
Onderzoek Participatie en het BOB-model, de griffier als spil (2022)
In aansluiting op het rapport "De rol van de griffier bij bewonersparticipatie" is verder ingezoomd op de invloed van vergadermodellen op bewonersparticipatie. Eén van de bevindingen uit dit rapport is dat er veel mogelijkheden zijn om meer bewonersparticipatie mogelijk te maken. Dit is in ieder geval bij het BOB-model het geval. De bijeenkomsten moeten daar dan wel bewust voor ingezet worden. In het rapport worden suggesties voor creatiever gebruik van de beeldvormende fase gedaan.
Ook nu weer wordt duidelijk dat tijd en capaciteit op de griffie een belangrijke beperkende factor is om volop in te zetten op meer participatie en betrokkenheid van inwoners. Toch laten deze aanbevelingen zien dat, door het primaire proces anders in te richten, er al veel mogelijk is. Download het Rapport Participatie en het BOB-model.
Onderzoeksrapport 'De rol van griffiers bij inwonersparticipatie' (2020)
De vraag over de rol van griffiers bij inwonersparticipatie en hoe die rol vorm te geven stond centraal in het onderzoek. In dit filmpje vertelt onderzoeker Rick van Well over de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek. Het rapport is besproken tijdens een workshop op het Jaarcongres en een online-bijeenkomst in november 2020. Hieruit blijkt dat veel griffiers het tot hun taak rekenen om de raad te faciliteren in hun relatie met de inwoners, maar dat het vaak ontbreekt aan procesafspraken. Ook wat gebruik van tools en mogelijkheden betreft kunnen we veel van elkaar leren.
Participatieverordening
De Participatieverordening wordt binnenkort verplicht. Hierin worden afspraken gemaakt over het proces van participatie: wanneer wel en wanneer niet? Er was inmiddels een voorbeeld-verordening opgesteld door de VNG, deze wordt nu geüpdate op basis van opgedane ervaringen. Verwachting is dat deze voorjaar 2023 beschikbaar komt.
Ook de handige handreiking hoe je het gesprek kunt voeren om tot een verordening te komen wordt momenteel aangepast.