Vraag: Fractievertegenwoordiger benoemen van andere kieslijst?

Vraag:

In ons reglement van orde staan de regelingen over o.a. het benoemen van een fractievertegenwoordiger (=lijstvolger). Mag een persoon die op de kieslijst staat van de fractie X, worden benoemd (aangewezen) door de raad tot fractievertegenwoordiger van de fractie Y.
Onderstaande artikel lijkt multi-interpretabel:
Artikel: fractievertegenwoordiger: een lijstopvolger van een fractie die door de raad aangewezen is als vertegenwoordiger van die fractie;
Is dit dus wel of niet mogelijk?
 

Antwoord:

Als in het reglement van orde is bepaald dat een fractievertegenwoordiger bij de laatstgehouden raadsverkiezingen op de kandidatenlijst van DIE fractie moet hebben gestaan, dan moet dat op die manier worden toegepast. Er zijn allerlei redenen om de regeling niet zo stringent te maken, maar bepalend is de regeling zoals die door de raad van de betreffende is vastgesteld.

Het gaat hier om het laten meedraaien met het raadswerk van een niet-raadslid. In het land komen we hiervoor verschillende benamingen tegen, zoals fractievertegenwoordiger, burgerraadslid, opvolger. Van belang is dat de raad deze personen aanwijst of benoemt. Op zichzelf is er geen wettelijk beletsel om personen op voordracht van een fractie aan te wijzen of te benoemen die niet op de kieslijst staan op grond waarvan de raadsleden van die fractie in de raad zijn gekomen.

Veel gemeenteraden hebben dit echter  beperkt. De bepaling van bovenstaande gemeente houdt in dat de door een fractie voorgedragen fractievertegenwoordiger op de lijst van die fractie moet staan en niet op de lijst van een andere fractie. Als de raad dit anders wil regelen, kan dat, maar moet het reglement worden gewijzigd.

Tip: regel dit goed in een nieuwe verordening

Goed regelen in de lokale verordening is in dit geval van belang. Die regeling zou maatwerk moeten bevatten dat aansluit op de lokale werkwijze en mores. Het verdient aanbeveling om inderdaad goede afspraken vast te leggen over het voldoen aan de vereisten van de Gemeentewet (artikel 10 tot en met 15) en eventueel de Kieswet.

Zeker nu we een nieuwe raad krijgen is het toch goed om dit nog eens goed te overdenken. In (veelal kleinere) gemeenten gaat het meestal om 'burger'leden die in (traditionele) commissies zaten.
Vraag is of het slim is om voor te schrijven dat die op de kieslijst moeten staan: een deskundig iemand die tussentijds in de gemeente komt wonen, is dan uitgesloten. Inwonerschap c.q. vereisten raadslidmaatschap zou zonder meer een vereiste moeten zijn! Ook beëdiging of afleggen belofte voor fractievertegenwoordigers/ burgerraadsleden komt steeds meer in zwang.

Er kan bijvoorbeeld geregeld worden dat de (fungerend) voorzitter een voordracht van de fractie kon honoreren. Uiteraard moet wel in de verordening geregeld zijn hoeveel van die ‘burgers’: mogen aanschuiven (afhankelijk bijv. fractiegrootte of vast aantal?)
Ook opletten hoe met die ‘burger’leden moet worden omgegaan als de fractie uiteen valt, want dat is meestal niet geregeld. Zoals raadsleden kunnen veranderen van partij kan dat ook bij de ‘burgers’!